Beste Japanse games van het decennium
Ah, lijstjestijd! Inderdaad! Nu het tweede decennium van de 21e eeuw eindigt, kunnen we terugkijken op een tiental mooie jaren voor de Japanse cultuur. Waar in 2010 nog minder dan 10 miljoen buitenlandse toeristen Japan bezochten, steeg dit aantal naar bijna 32 miljoen in 2018. Ook de Japanse cultuurexport haalde flinke successen in het afgelopen decennium. Anime komen we later op terug, maar vandaag staan we allereerst stil bij de tien belangrijkste, beste en meest invloedrijke Japanse videogames uit de jaren 2010 tot en met 2019.
10. Catherine (2012)
Alweer bijna tien jaar geleden verscheen Atlus’ Catherine voor onder andere de PlayStation 3. Onlangs kreeg de game met een gloednieuwe Full Body-uitgave zelfs nog een tweede leven. Catherine laat zich waarschijnlijk het beste omschrijven als puzzelgame, maar… toch ook weer niet. Atlus heeft met Catherine geprobeerd om eenzelfde soort variatie in de gameplay te brengen als waar de Persona-reeks bekend om staat. Echter gaat het hier om de combinatie van puzzelen en vrije tijd in plaats van een dungeon-JRPG en vrije tijd. Hoe dan ook: het werkt! Catherine voelt, in 2019 nog steeds, als een frisse avonturengame met unieke gameplay en een boeiende verhaallijn waarin je je eigen pad kunt vinden.
9. The Legend of Heroes: Trails of Cold Steel (2016)
Ook het westen kent genoeg Japanse RPG-fanaten, maar toch zien veel van deze fans de The Legend of Heroes-serie over het hoofd. Een beetje gek is dat wel, want de serie deed het al goed met de drie Trails in the Sky-games (die overigens wel pas laat naar Europa kwamen). De eerste bescheiden successen in het westen wist Trails of Cold Steel gelukkig te behalen in 2015 en dat heeft alles te maken met de unieke JRPG-benadering. Veel stereotypen herken je wel in Trails of Cold Steel’s personages, maar verwacht geen verhaallijn of wereld in de traditie van een typische Final Fantasy, Tales Of of Dragon Quest. Het verhaal vordert langzaam, maar weet je hierdoor des te beter te grijpen. Tel daarbij de prachtige soundtrack, het toffe gevechtssysteem en de overweldigende wereld op om uit te komen op een van de meest bijzondere JRPG-prestaties van het laatste decennium.
8. Kid Icarus: Uprising (2012)
Tuurlijk hadden we er vertrouwen in toen Masahiro Sakurai, bekend van Smash Bros, in 2012 zijn Kid Icarus-project lanceerde. De mythologische gevleugelde held had inmiddels alweer 20 jaar moeten wachten op zijn volgende verschijning. Toch had niemand de plotselinge 40/40-score van Famitsu zien aankomen en kwam Kid Icarus ineens onverwacht in de schijnwerpers. Vliegensvlugge actiegameplay op de Nintendo 3DS? Hoe dan? Sakurai heeft het voor elkaar gekregen met een innovatieve besturing, een uitgebreid wapenarsenaal en een voorbeeldige online multiplayer. Het heeft al vroeg de toon gezet voor toekomstige Nintendo 3DS-games en wist niet alleen oude Kid Icarus-fanaten en Sakurai-fans, maar ook vele andere Nintendo 3DS-spelers te verrassen.
7. Zero Escape: Virtue’s Last Reward (2012)
Wat Chunsoft een paar jaar eerder opbouwde met Nine Hours, Nine Persons, Nine Doors heeft een prachtig vervolg gekregen in Virtue’s Last Reward. De serie heeft stappen gezet en presenteerde in 2012 niet alleen een complex en duister verhaal, maar ook een enorm diepgaand ally/betray-systeem met vele unieke eindes eraan verbonden. Hoewel Uchikoshi in het restant van dit decennium vervolgde met twee goede games, Zero Time Dilemma en AI: The Somnium Files, bleek het lastig om het niveau van Virtue’s Last Reward nog te evenaren.
6. Death Stranding (2019)
Of je er nu van houdt of niet: Death Stranding gaat diepe sporen nalaten in het toekomstige gamelandschap. Hideo Kojima riep zelfs de geboorte van een nieuw genre uit: stranded-games. Waarop veel gamers vervolgens The Legend of Zelda: Link’s Awakening als stranded–game-of-the-year uitroepen. In de realiteit valt het allemaal wel mee. Death Stranding zet een belangrijke stap voor verhalende open-wereld-games, maar van een nieuw genre kunnen we niet echt spreken. Toch zorgt Kojima’s terugkeer in de gamewereld voor veel commotie die hoe dan ook invloed gaat hebben op de ontwikkeling van het open-wereld-genre.
Eervolle vermeldingen
We zijn alweer op de helft! Natuurlijk heeft het afgelopen decennium enorm veel belangrijke en goede games gekend. Dat past nooit allemaal in een, toch wel persoonlijk gekleurd, top-10-lijstje. Wat te denken van Bloodborne en Dark Souls, die dankzij hun inspiratie uit westerse RPG’s op een bijzondere actie-RPG-formule uitkomen. In diezelfde hoek hebben we ook nog NieR Automata, Resident Evil VII en Monster Hunter World, terwijl Nintendo-fans dit decennium hebben kunnen genieten van onder meer Super Mario Odyssey, Fire Emblem Awakening, Pokémon Sun & Moon en Mario Kart 8. Ook heeft Kojima meer gedaan dan alleen Death Stranding en met Metal Gear Solid V: The Phantom Pain en P.T. nog twee invloedrijke games op zijn naam staan. Tot slot heeft een typische (non-Final Fantasy) Japanse RPG de mainstream weer eens bereikt in de vorm van Ni no Kuni: Wrath of the White Witch.
5. Danganronpa: Trigger Happy Havoc (2014)
Hoewel we Virtue’s Last Reward al gehad hebben, heeft de eerste Danganronpa-game zo mogelijk nog meer betekend voor het genre. Hoe vaak je wel geen merchandise van Danganronpa op anime-beurzen aantreft. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de successen die ook de anime-adoptatie van Danganronpa heeft bereikt. De zwart-witte Monokuma personifieert het succes met zijn unieke uiterlijk en persoonlijkheid. Of we in het volgende decennium weer een nieuwe Danganronpa mogen verwachten? Dat lijkt helaas onwaarschijnlijk, aangezien Danganronpa V3 toch een beetje het einde van Danganronpa heeft ingeluid…
4. Pokémon GO (2016)
Mobiel gamen veranderde voorgoed vanaf Pokémon GO’s lancering in de zomer van 2016. Massaal ging iedereen ter wereld op jacht naar de zakmonstertjes en zelfs nu, eind 2019, draait Niantic nog een flinke omzet met deze game. Vaak kun je het mainstream succes van een game wel een beetje meten aan de hand van nationale media. Zo heeft Death Stranding de NOS nog gehaald een paar weken terug. Dat wil wel wat zeggen, toch? Nou, Pokémon GO heeft niet zomaar één keer de NOS gehaald, maar komt nog steeds regelmatig langs bij De Gelderlander, Omroep Brabant, de NOS, het AD en zo door. Dat wil wel wat zeggen, toch?
3. Xenoblade Chronicles (2011)
Huh, staat Xenoblade Chronicles niet een beetje erg hoog? Ja, misschien wel. Ik speelde de Japanse RPG in 2011 en wist het direct: nooit eerder heb ik zó’n goede game gespeeld. Het viel me op dat meer gamers deze mening met mij deelden en dankzij de commerciële successen van Xenoblade Chronicles 2 gaat het origineel zelfs een HD-remake krijgen in 2020! Zo vanzelfsprekend is dit allemaal niet. In de PlayStation 2-dagen kwam het regelmatig voor dat een Japanse game niet naar het westen kwam, of wel naar Noord-Amerika maar niet naar Europa. Dit pikten fans in de Wii-generatie niet langer en in de naam van Project Rainfall lukte het om Xenoblade Chronicles, The Last Story en Pandora’s Tower onze kant op te krijgen. Tegenwoordig moeten we er nog wel eens even op wachten, maar komen er al veel meer Japanse spellen naar het westen toe. Zien we daarin de doorwerkende kracht van Project Rainfall nog?
2. Persona 5 (2016)
Die mainstream Japanse RPG die ik bij de eervolle vermeldingen beschreef? Ongetwijfeld had je daar verwacht Persona 5 te gaan lezen. En inderdaad, zonder rigoureus de gameplay van de serie om te gooien heeft Atlus verrassenderwijs een enorme doelgroep bereikt met Persona 5. Zelfs gamers die helemaal niets met Japanse RPG’s hebben, vonden de weg naar Persona 5. Misschien komt het door de prachtige stijl, wellicht ook door de kenmerkende muziek van Shoji Meguro, maar misschien ook gewoon door de moderne en verfijnde gameplay.
1. The Legend of Zelda: Breath of the Wild (2017)
Als een succesvolle en langlopende serie zoals The Legend of Zelda het roer helemaal omgooit en daarmee ineens een revolutionaire game op de markt gooit, dan weet je dat de sterren goed hebben gestaan voor Eiji Aonuma en zijn team. Laten we wel wezen, er was geen garantie dat de uitkomst zo mooi zou worden. Zelda heeft het al eens geprobeerd met Skyward Sword en met A Link Between Worlds. Deze twee games deden alles flink anders dan we van Zelda gewend zijn, maar lieten ook nog wat te wensen over. Ze voelden vooral als opstapje naar iets anders, iets mooiers. De toekomst belooft ons in elk geval weer een beetje consistentie in Zelda-land: Breath of the Wild gaat een direct vervolg krijgen. Wie weet gaat de volgende Zelda erna wel weer de experimentele kant op en kijken we over tien jaar opnieuw terug op een geslaagd nieuw project?